Uitgroeien naar de third place van Barneveld

Uitgroeien naar de third place van Barneveld

Om de brede maatschappelijke en educatieve functie van de Bibliotheek beter neer te kunnen zetten en de bijbehorende dienstverlening optimaal tot zijn recht te laten komen, is Bibliotheek Barneveld onlangs heringericht. De herinrichting is opgepakt door Benice de Vries van OdV interieurarchitecten.

Vooraf is een uitgebreid programma van eisen opgesteld. Algemene uitgangspunten waren multifunctionaliteit, een laagdrempelige, openbaar toegankelijke ontmoetingsplek, het bevorderen van de verblijfsfunctie door een warmere uitstraling en het creëren van ‘afgebakende’ plekken zonder afbreuk te doen aan de ruimte, duidelijke bewegwijzering en hergebruik van materialen. De collectie aantrekkelijker presenteren door een speelsere opstelling, zodat uitlening wordt bevorderd, waarbij aandacht is voor koppeling met activiteiten. Naast de functionele eisen is er kennis opgehaald bij verschillende klantenpanels. Directeur/bestuurder van Bibliotheek Barneveld, Miranda van Ooijen, vertelt meer over het proces en de totstandkoming van de herinrichting.

Programma van eisen en fondsenwerving
“We zijn langere tijd bezig geweest met het opstellen van een programma van eisen en hebben er daardoor tussentijds nog aan kunnen schaven. Het overleg met Marjolein Pruim (Marketingcommunicatie adviseur van Rijnbrink) is hiervoor heel constructief en ondersteunend geweest. Voordat de plannen een vervolg konden krijgen, moesten de financiën rondkomen en moest de Raad van Toezicht goedkeuring geven. De Raad was, door eerdere bezuinigen, behoudend. Door aanvragen bij meerdere fondsen en een bijdrage van de gemeente ontstond het vertrouwen. Na de verkrijgen van de gelden vanuit de gemeente voor inrichting van het Taalhuis én toekenning vanuit het VSB fonds gaf de Raad akkoord. Als gevolg van de coronacrisis hadden fondsen andere prioriteiten, de verwachting was dat er anders meer was toegezegd. Fondsenwerving vertraagt het proces, omdat je moet afwachten waarmee ze over de brug komen. Maar uiteindelijk heeft het toch een mooi resultaat opgeleverd. Ook zijn de ouders van de jeugdleden benaderd voor een bijdrage. Hierop werd verschillend gereageerd. Het gaf uiteindelijk een leuke opbrengst. Naast geld heeft het vooral toetsing van de plannen en betrokkenheid opgeleverd. Vanuit OdV interieurarchitecten is er voor de Raad van Toezicht en de medewerkers een filmpje gemaakt, om het verhaal van de herinrichting te vertellen. Voor de fondsenwerving zijn meerdere sfeerbeelden ontwikkeld.”

Klantenpanels
“Het inzetten van klantenpanels hebben wij als positief ervaren. Er waren drie klantenpanels opgericht: voor jongeren, volwassenen en senioren. De informatie is door middel van een gespreksleider opgehaald en verwerkt in een rapport, dat wij gebruikten om het programma van eisen te finetunen. Het functioneerde als een toetsing van het al opgestelde programma van eisen. Een praktisch voorbeeld is de toevoeging van kluisjes. Daarnaast creëer je klantenbinding. We willen deze ervaring ook gaan gebruiken voor een betere afstemming van de programmering voor volwassenen. Hiervoor zal een nieuw klantenpanel worden samengesteld.”

Verloop proces
Na kennismaking kreeg OdV in eerste instantie opdracht voor het ontwerp met toetsing aan het budget en planning. Bij de transformatie van de bestaande inrichting, waarin op de begane grond de ontmoetingsruimte was en op de verdieping de collectie stond, is zowel op de begane grond als de verdieping een dynamische mix gerealiseerd tussen ontmoeting en collectie. Door de diversiteit in plekken is er voor iedereen plaats. Omdat het concept, de ruimtelijke vertaling en de gepresenteerde sfeer ons aanspraken ontstond het vertrouwen voor een goed eindresultaat wat ons ertoe bewoog om OdV ook opdracht voor de bouwvoorbereiding en de begeleiding van de uitvoering te geven.

“Het proces van concept/ontwerp naar realisatie is  heel goed verlopen. OdV luistert, denkt mee en is helder in de communicatie. Er ontstond een samenwerking door samen keuzes te maken en het team hier waar mogelijk ook bij te betrekken. Zo creëerden we draagvlak voor de herinrichting. Maar je moet zelf ook weten wat je wilt en dit durven te zeggen. Bovendien is goed om in je team een partner te hebben waar je ruggespraak mee kunt hebben. Door de bouwvoorbereiding en uitvoering bij OdV neer te leggen, zijn we goed ontzorgt. Het is belangrijk je te realiseren hoeveel tijd en aandacht dit kost. We hebben zoveel mogelijk lokale leveranciers gevraagd, zodat ook hier de binding ontstond. Denk aan de aannemer, de schilder en de installateur. Het proces blijft hiermee ook transparant.”

Tips herinrichting
“Het moment om de fase van de werkvoorbereiding bij OdV neer te leggen, heeft voor ons goed uitgepakt. Het gaf rust dat ik de bouwers met hun vragen naar Benice kon doorverwijzen. De opdracht was om te onderzoeken of bestaande meubels konden worden hergebruikt. Dit is deels gebeurt, door hergebruik van boekenkasten en tafels. Voor het losse meubilair bleek dit toch niet haalbaar. We hebben bibliotheken op de Nederlandse Antillen hier blij mee kunnen maken.”

Duurzaamheid
Een greep uit hetgeen wat er in Barneveld is gebeurd op het gebied van duurzaamheid.

  • De verlichting is vervangen door led armaturen. Lagere energiekosten en meer lichtopbrengst.
  • Herwaardering van de monumentale entree van het gebouw. Door de inrichting te minimaliseren en het gebouw weer te laten spreken.
  • De bestaande natuurstenen- en houten vloeren zijn opgeknapt.
  • De bestaande uittimmering van de uitgifte is in look & feel aangepast, zodat het aansluit bij de nieuwe inrichting.
  • Kamerschermen die verschillende luwteplekken maken zijn onder andere gemaakt van petfelt, een materiaal dat voor een groot deel bestaat uit gerecyclede plastic flessen.

“Een vervolg op de herinrichting wordt het haalbaarheidsonderzoek naar een medialab voor activiteiten in het kader van 21ste-eeuwse vaardigheden in het monumentale deel van het gebouw, waar nu het magazijn is. De herinrichting heeft ons bewust gemaakt van de kwaliteit van het pand. We willen het aan de gebruikers teruggeven. De Raad van Toezicht is, mede door het succes van de herinrichting, zich nu meer bewust van de kracht van vernieuwing. Dat helpt om volgende stappen te kunnen zetten.”

Eerste ervaringen uit de praktijk
“Een feestelijke opening van de Bibliotheek is door de coronacrisis niet mogelijk geweest. Om toch de ervaringen vanuit de praktijk inzichtelijk te krijgen, zijn alle medewerkers gedurende de eerste drie weken na de heropening op 22 mei op de werkvloer ingeroosterd met als doel met klanten in contact te komen en op te halen hoe ze de nieuwe inrichting beleven. Op een paar kleine puntjes na zijn deze overwegend positief. Ook medewerkers zijn tevreden over de inrichting. Medio juli wordt de balans opgemaakt om de laatste puntjes op de i te zetten.

Wat we nu al zien, is dat er een divers publiek binnenkomt. De kinderen voelen zich zichtbaar vrij in de nieuwe omgeving. Ze zitten op het podium, doen hun schoenen uit. De grote knuffels zijn erg populair. Ook de treinzitjes worden goed door middelbare scholieren of werkenden bezet. Mensen die we voor de herinrichting minder frequent in de Bibliotheek zagen. We kijken uit naar september als we de programmering in de Bibliotheek weer fysiek opstarten en inwoners van Barneveld daarvoor naar de Bibliotheek kunnen komen. Zo kunnen we uitgroeien naar de third place van Barneveld!”

Bekijk hier beelden van de herinrichting.